hayalci'nin maceraları

Ubuntu'nun Unity masaüstü ortamı ve Gnome projesinden Gnome 3 , sıradan masaüstü ortamlarından çok daha farklı bir görünüm ve kullanım sunuyor. Bu değişiklikleri seven de var, yerin dibine geçiren de. Fark ettiğim bir durum ise, sevmeyenler (hatta nefret edenler) XFCE, LXDE gibi görece daha hafif ve daha geleneksel masaüstü ortamlarına yöneliyorlar. KDE masaüstü ortamının 4.0 sürümüyle girdiği tartışmalı durumun tekrar yaşandığını görebiliriz. KDE 4 serisiyle çok köklü değişiklikler yapmıştı. KDE'nin 4.0 sürümü KDE API'sinin sonlandırılmasını ve artık uygulama geliştiricilerin KDE 4'e geçiş yapması gerektiğini ifade ediyordu. Bence yanlış olan bu sürümlendirme stratejisi, pek çok kişiyi ve dağıtımı KDE'nin en son sürümü olan 4.0'a geçmeye yönlendirdiği. Halbuki KDE -yaklaşık- 4.3 sürümüne kadar eski KDE 3'den özellik ve kararlılık bakımından geriydi. Bu dönemde KDE'yi deneyip eksik özelliklerden ve sık yaşanan çökmelerden ağzı yanan pek çok kişi o...

Gizmodo, 1979'un en ünlü teknolojik aletlerini , ve o dönemin yaşam tarzını konu alan bir yazı dizisi yayınladı. Tüm geek lerin (ve/veya nostalji hastalarının) buradakileri bilmesi lazım :)

Uzun bir süredir kullanıcı parolarını ele geçirip sistemden sisteme SSH ile atlayan bir takım art niyetli ve/veya meraklı kişiyi takip ediyorduk. Onlar parola ele geçirdikçe ilgili kullanıcıların hesaplarını kilitleyi parolarını değiştirmelerini sağlıyorduk. Ara sıra oynadığımız bu köşe kapmaca fazla sık olmadığı için elle tutulur çok fazla önlem almamıştık. Bu son bir haftalık bir süre içinde, ele geçirilen kullanıcı hesaplarından girilip, yerel açıklardan faydalanarak pek çok makinada root olunduğunu fark ettik. Root olduktan sonra saldırganımız, ssh sunucusunu ve istemcisini kendi getirdiği sürümlerle değiştiriyor; aynı makinaya bağlanan başka kullanıcıların parolalarını topluyor. ssh istemcisini değiştirerek de, bu ele geçmiş makina üzerinden yapılan diğer ssh bağlantılarındaki parolaları da kaydediyor. Olayın çapı oldukça geniş, ele geçirilen makina üzerinden geçerek bağlantı kurulan tüm diğer makinalar da ele geçirilmiş. Bunun içinde sunucular, asistanların ve hocaların ofis...

"Spam" olarak da bilinen "İstenmeyen e-postalar" ile mücadelede çeşitli yöntemler var. Eğer gmail, yahoo, msn gibi web tabanlı e-posta sağlayıcılarını kullanıyorsanız bu sağlayıcının sunduğu olanaklar dışında bir şey kullanamıyorsunuz. Eğer kendi e-posta sunucunuz varsa veya kurumunuzun e-posta sunucusunu kullanıyorsanız [[ ya da kurumunuzun sunucusunu yönetiyorsanız ;) ]], büyük olasılıkla SpamAssassin kullanıyorsunuzdur. Spamassasin çeşitli kuralları uygulayıp, karalisteleri denetleyip her e-postaya ona göre bir "spam puanı" veriyor. Bir e-postanın spam puanı belirli bir değerin üstüne çıktığında ise istenmeyen e-posta olarak sınıflandırılıyor, ya işaretleniyor ya da posta kutunuza teslim edilmiyor. Bir süredir bana gelen her istenmeyen postayı kara listelere bildiriyorum. Sizlere de aynısını yapmanızı tavsiye ederim. Ne kadar çok istenmeyen posta şikayet edilirse kara listelerin etkinliği o derece artar. Ayrıca, Türkiye'den bu listelere bil...

Bugün Anıtkabir'e gittim, her gittiğimde yaşadığım karmaşık duygular yine içimi kapladı. Hüzün; yaşananan zorlukların, yapılan fedakarlıkların, feda edilen canların hüznü Heyecan; bir halkı kurtarmanın, yoktan bir ülke yaratmanın heyecanı, 85 yıl sonra bile fotoğraflardan, panaromalardan, yüzlerden okunuyor Gurur; güvenebileceği hiç bir şeyi olmadığı halde, dünyanın güçlü devletlerini karşısına alma cesaretini göstermiş, ve sonunda başarılı olmuş bir ülkenin evladı olmaktan duyduğum gurur Hüzün; ülkemin ne hale getirilmeye çalışıldığını, üstelik bunun ne kadar "başarılmış" olduğunu görmenin hüznü Heyecan; yurttaşlarımın benzer şeyler hissettiğini görmekten kaynaklanan, "her şey kötüye gitmek zorunda değil, yine başarabiliriz" umudunun verdiği heyecan Gurur ? Var mı, çok şey yapabiliriz belki de, yeteneklerimiz dahilinde olanın ne kadarını yapabiliyoruz ? Neler yapabiliriz ? Daha az kalabalık olduğu bir günde Anıtkabir'e gider, müzenin her yanını, her...

Eğer Debian GNU/Linux dağıtımını ya da Ubuntu gibi bir Debian türevini kullanıyorsanız farklı paket depolarını eklemiş olabilirsiniz. Örneğin Debian stable için yeni sürüm paketleri sağlayan backports.org olabilir. Ancak bir paket kuracağınız zaman hangi depodaki sürümün kurulacağını anlamanın görünür bir yolu yok. apt-get, aptitude veya synaptic'te bunu göremiyorsunuz... diye biliyordum. Aslında varmış bir yolu apt-cache policy PAKET_ADI . Örneğin debian üzerinde backports.org deposundan kurulan puppet böyle görünüyor; # apt-cache policy puppet puppet: Installed: 0.24.4-8~bpo40+1 Candidate: 0.24.4-8~bpo40+1 Package pin: 0.24.4-8~bpo40+1 Version table: *** 0.24.4-8~bpo40+1 999 1 http://www.backports.org etch-backports/main Packages 100 /var/lib/dpkg/status 0.20.1-1 999 500 ftp://ftp.metu.edu.tr etch/main Packages Ayrıca bir ek, backports.org deposundan paket kurmak için sayfasındaki talimatları düzgün okumanız gerekiyor, sonra saç...

Debian üzerine kurulu Apache web sunucusunda SSL şifrelemesinden yararlanmak için takip edilmesi gereken adımlar aşağıdaki şekilde. Diğer dağıtımlarda da SSL modülünü yükleyip yeni bir Virtual host oluşturmanın yolu farklı olabilir ama genel ayarlar aynı kalıyor. Öncelikle elinizde bir ssl sertifikası olması lazım. startcom gibi ücretsiz sertifika veren bir yeri tercih edebilirsiniz. Aşağıdaki komutla "self-signed" bir sertifika üretebilirsiniz ancak web tarayıcıların yeni sürümleri bu sertifikalarla karşılaştığında hata mesajı gibi görünen uyarılar gösteriyorlar. Bu komutun sorduğu sorulara size uygun cevapları verin, dikkat etmeniz gereken nokta "Common Name (eg, YOUR name) []:" sorusuna cevap olarak sunucunuzun tam adresini girmelisiniz, bu adres ziyaretçileriniz sayfaya girmek için https://'den sonra yazacakları adres, yani "denemesunucum.example.com" gibi. openssl req -new -x509 -days 999 -nodes \ -out apache.pem -keyout apache.pem Sertifikay...

ODTÜ Bilgisayar Topluluğu'nun düzenlediği Bilişim Teknolojilerinde Gelecek etkinliğinde ilgi çekici oturumlar var. Fırsat bulursanız katılmanızı tavsiye ederim. Öncelikle bilişim teknolojilerinin bilimsel tarafının akademisyenler tarafından ele alındığı "Akademik Açılımlar" oturumu var. Sonra endüstrinin geleceğe dönük öngörülerini dinleyebileceğiniz "ASUS'un IT Stratejileri" . Yahoo! Londra 'dan gelen James Broad'ın "Web servisleri ve Web API'leri" oturumundan sonra, "Girişimcilik" konulu bir oturum var. Bu oturumun konukları bir süredir kendi şirketlerinin sahibi olan Bora Güngören ve Eren Bali 'nin yanı sıra, lisans eğitimini birlikte tamamladığımız ve Yeni Fikirler Yeni İşler yarışmasının 2006 birincileri olan RotaSoft . Son olarak, ODTÜ Bilgisayar Topluluğu'nun her sene düzenlediği Programlama Yarışması var. Bu sene 11'ncisi düzenlenen yarışmanın biçimi de değişti ve ekiplerin yarıştığı bir yarış...

e-bergi 'nin Şubat sayısında yayınlanan ve İlke Demir tarafından yazılan bu yazıda, SSH ile şifresiz/parolasız bağlantı yapmanın yolları anlatılıyor . Bu uzun süredir kişisel hesaplarım için, yakın zamanda da sistem yöneticiliği işleri için kullandığım bir yöntem. SSH anahtar çiftleri ve ssh-agent kullanarak hem güvenli, hem de pratik bir yöntemle şifresiz/parolasız giriş yapabilirsiniz. (*) Burada dikkat edilmesi gereken bir nokta, ssh özel anahtarına mutlaka "passphrase" girilmeli, aksi taktirde dosyayı kopyalayan şakacı bir arkadaşınız, ya da makinanıza giren kötü niyetli bir saldırgan hesaplarınızda istediği gibi at koşturabilir. Passphrase yeterince uzun ve karmaşık seçilmeli ve içinde yetince büyük harf/sayı/abuk karakter barındırmalı. Her bağlantıda hesabınızın parolasını girmek yerine, her bağlantıda ssh anahtarına passphrase girmek pratikte bir fayda sağlamayacağı için ssh-agent güzel bir çözüm. Bazı dağıtımlarda ssh-agent siz hesabınıza girdiğinizde çalışma...

Linux masaüstü ortamı olarak KDE kullanıyorum, ve bildiğiniz gibi KDE'nin dosya yöneticisi/web tarayıcısı yazılımı Konqueror. Yakınlarda Konqueror'un güzel bir özelliğini keşfettim. Bir müzik CD'sini sürücüye taktığınızda, Konqueror'daki "System" kısmından sürücüye giderseniz, adres çubuğunda " system:/media/hdc " gibi bir adrese bakıyor olacaksanız. Buradaki klasörler aracılığıyla müzik CD'sindeki şarkıları wav, ogg, mp3 ya da flac biçimlerinde görebilirsiniz. Bu dosyaları diskinizde bir klasöre kopyalamaya çalıştığınızda, Konqueror devreye girecek ve şarkıları istediğiniz dosya biçimine çevirip öyle kaydedecek. Gidip program çalıştırıp dönüşümleri elle yapmakla uğraşmayacaksınız. Ancak bu işlem için öncelikle gerekli encoder programların kurulmuş olması lazım(mp3 için lame mesela). Ayrıca yapabileceğiniz bir kaç şey daha var; tüm CD'yi yukarıdaki formatlarda tek bir dosya halinde de çekebiliyorsunuz, 60 dakikalık tek bir dosyanız oluy...

Pek çok ofis uygulamasının uygulamanın halihazırda desteklediği, OASIS ve ISO onaylı, bir standart olan OpenDocument(ODF) [1] , [2] , [3] varken, Office Open XML(OOXML), * adında yeni bir standart onaylanmaya çalışılıyor. Standartlar herkesin üzerinde ortak karara varıp kabul ettiği ve kullandığı metinlerdir. Bu süreçten geçmiş ve onay almış bir standart varken, aynı alanda yeni bir standart ortaya atmanın gereksizliği aşikar. Bunun yanı sıra OOXML'in pek çok teknik yetersizliği var. Bir kaç örnek; Eski MS Office belgelerine uyumluluk adına tanımlanmış, ancak nasıl işlenmesi gerektiği belirtilmemiş etiketler. Bunlar sadece "şu program gibi davran" diyorlar, örneğin Word95GibiBiçimlendir. Standart "açık" olduğunu iddia ederken, programların bu tarz özellikleri kullanabilmesi için adı geçen programların nasıl çalışığının bilinmesi gerekiyor. Bu ise OpenOffice gibi programların yıllardır uğraşıp halen %100 gerçekleştiremedikleri bir durum. 1900'den önceki ta...

"Her dilde web uygulamaları yazabiliyorsak neden Bourne Shell ile yazamayalım" diye düşünülerek hazırlanmış Bourne Shell Server Pages bir yandan gerekli iğneleri batırırken bir yandan da çalışan bir sürüm ortaya koymuş. Üstelik web sunucusu da içinde :) Bunu sistemimde(Gentoo Linux) çalışır hale getirmek için bir iki ufak değişiklik yaptım, ve bu sayfaya koydum. Buradaki iki .sh dosyasını /usr/local/bin altına, http dosyasını /etc/xinetd.d dizinine koyup, izinleri ayarlayıp xinetd servisini yeniden başlatırsanız, yukarıdaki sayfada örnekleri verilmiş olan *.shit dosyalarını işleyebileceksiniz. Onun dışında html dosyalarını da gayet güzel sunabiliyor :) [ Ek 2007-11-26: SHSP'nin yazarı benim yaptığım degişiklikleri web sayfasına yansıttı. ]

ODTÜ Bilgisayar Topluluğu 'nun hazırladığı elektronik dergi olan e-bergi'nin Ekim sayısında " Ağ Teknolojileri Tarihçesi " başlıklı kısa bir yazım yayınlandı. Bu yazıyı yazmama esin kaynağı olan olay ise bölümümüzün fotokopi odasında fi tarihten kalan bir vampir tapa bulmamız oldu. Anlam veremeyenler çok oluyor ama eski bilgisayar ve ağ donanımlarına bayılıyorum. Daha önce de müzeye gönderilmekte olan iki adet Silicon Graphics(SGI) makinayı kurtarmıştım, bir Oxygen(O2) ve bir Indigo. Belki bir sonraki yazıda da bunları anlatırım. Oxygen'in en çarpıcı özelliklerinden birisi; tüm donanım tek bir vida kullanılmadan birleştirilmiş. Diskini, ses kartını ve güç kaynağını mandallarından tutup çekerek çıkarabiliyorsunuz. Bunlar günümüzde masaüstü makinalarda ve sunucularda olan özellikler; çarpıcı olan ise Oxygen'de anakartı da aynı şekilde çıkarabilmeniz ve de bu makinanın 1996'da tasarlanıp üretilmiş olması.

ODTÜ Bilgisayar Topluluğu öğrencilerden oluşan ve amatör ruhla Bilgisayar/Bilişim/Bilgisayar Bilimleri alanında çalışmalar ortaya koyan bir topluluk. Türkiye çapındaki programlama yarışması bu alandaki öncü çalışmalardan birisi. IOI, ACM gibi uluslararası üne sahip yarışmalardan bile önce, Linux ortamına geçen ilk programlama/algoritma yarışması. Bilgisayar topluluğu'nun yeni bir çalışması da e-dergi. e-bergi ismindeki dergide bilgisayar ve yazılım alanındaki güncel gelişmelerden oyunlara, bilgisayar bilimlerinden sosyal-hukusal konulara kadar geniş bir yelpazede yazılar bulabilirsiniz. Derginin isminin nereden geldiğini merak ediyorsanız, "compute" sözcüğüne Türkçe karşılık olarak önerilen "bermek" sözcüğünden türetilmiş, bu sözcüğün ilginç hikayesini hikayesini Berimsel bir deneme adlı yazıda bulabilirsiniz.